รูปจากกูเกิลรีดเดอร์
ทำอย่างไรเมื่อต้องเป็นวิทยากร
“กระบวนการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนด้วยแผนชุมชน”
กรมการพัฒนาชุมชนได้จัดทำโครงการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน “หลักสูตรผู้นำการพัฒนา” โดยมอบให้ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานีดำเนินการมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 ถึงปัจจุบัน ซึ่งองค์ความรู้ที่สำคัญวิชาหนึ่งของหลักสูตรนี้ คือ “วิชากระบวนการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนด้วยแผนชุมชน” โดยเนื้อหาหลักของวิชานี้คือ ให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมมีความรู้ ความเข้าใจในกระบวนการแผนชุมชนคุณภาพ จากการทำหน้าที่เป็นวิทยากรประจำวิชานี้มาจำนวน 19 รุ่น และจากการติดตามผลผู้เข้ารับการฝึกอบรมในพื้นที่พบว่าผู้นำให้ความสำคัญกับกระบวนการจัดทำแผนชุมชนและมีการนำไปปรับใช้จริง โดยเฉพาะในขั้นตอนการวิเคราะห์ข้อมูลชุมชน และการกำหนดทิศทางการพัฒนาหมู่บ้านจะต้องมีความสัมพันธ์กับข้อมูลที่ผ่านกระบวนการวิเคราะห์มาแล้ว
วิทยากรวิชานี้จะต้องทำหน้าที่เป็นวิทยากรกระบวนการ เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในกระบวนการจัดทำแผนชุมชนแก่ผู้นำที่เข้ารับการฝึกอบรมที่ประกอบด้วยทั้ง ผู้นำท้องถิ่น,กำนัน,ผู้ใหญ่บ้าน,กพสม., อช., กลุ่มองค์กรต่างๆ และบางรุ่นกลุ่มเป้าหมายเป็นประชาชนที่ไม่ค่อยมีโอกาสเข้าร่วมเวทีชุมชนบ่อยครั้งนัก ก็จะเป็นอุปสรรคต่อการเรียนรู้ในช่วงเวลาที่จำกัด (6 ช.ม.) ดังนั้นวิทยากรฯจึงต้องให้ความสำคัญ กับการเรียนรู้กลุ่มเป้าหมายตลอดเวลาเริ่มตั้งแต่ศึกษาข้อมูล อายุ ตำแหน่ง การศึกษา และร่วมสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง(ก่อนถึงวิชา)เพื่อกำหนดรูปแบบเทคนิค วิธีการถ่ายทอดให้สอดคล้องกับกลุ่มเป้าหมาย
การเข้าสู่บทเรียนไม่ต้องรีบร้อนเข้าสู่วิชาการ อาจเริ่มต้นด้วยการดูคลิปวิดีโอสั้นๆ ที่สนุกผ่อนคลาย
การเล่นเกมส์ปริศนาคำถามอะไรเอ่ย การทักทายถามไถ่สารทุกข์สุข วิถีชีวิตโดยทั่วไปในหมู่บ้านชุมชน ฯลฯ เพื่อสร้างความคุ้นเคย และบรรยากาศที่เป็นกันเองระหว่างวิทยากรกระบวนการกับผู้เข้ารับการฝึกอบรม หลังจากนั้นจึงเข้าสู่บทเรียนตามลำดับเนื้อหา ซึ่งเนื้อหากระบวนการจัดทำแผนชุมชน มี 5 ขั้นตอนหลัก คือขั้นตอนที่ 1 เตรียมความพร้อมชุมชน ขั้นตอนที่ 2 การวิเคราะห์ข้อมูล การเรียนรู้ตนเองและชุมชน ขั้นตอนที่ 3 กำหนดวิสัยทัศน์และทิศทางการพัฒนา ขั้นตอนที่ 4 กำหนดแผนงาน/โครงการ ขั้นตอนที่ 5 ปฏิบัติการตามแผนชุมชน โดยช่วงเวลาการเรียนรู้ 6 ชั่วโมง จะไม่กล่าวถึงขั้นตอนที่ 5 เพราะเป็นดำเนินงานในพื้นที่ ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมความพร้อมชุมชน ใช้วิธีการให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น แล้ววิทยากรฯ สรุปในภาพรวม ขั้นตอนที่ 2 การวิเคราะห์ข้อมูลการเรียนรู้ตนเองและชุมชน ในหลักสูตรนี้กำหนดการเรียนรู้วิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิค SWOT(จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส อุปสรรค) ใช้วิธีการอธิบายให้ความรู้เบื้องต้น พร้อมยกตัวอย่างประกอบ โดยใช้สื่อ PPT นำเสนอประกอบการอธิบายความหมายของ จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส อุปสรรค โดยเลี่ยงการใช้ภาษาอังกฤษ หลังจากนั้นเล่านิทานประกอบ เรื่อง “กระต่ายกับเต่า 4 ภาค” ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อนของกระต่ายกับเต่าเพื่อที่จะแข่งขันให้ชนะ แล้วแบ่งกลุ่มผู้เข้ารับการฝึกอบรมแยกตามหมู่บ้านเพื่อฝึกปฏิบัติวิเคราะห์ จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส อุปสรรคของหมู่บ้าน/ชุมชนของตนเอง และมีตัวแทนนำเสนอ แล้ววิทยากรฯ สรุปให้ข้อคิดเห็นเพิ่มเติมของแต่ละกลุ่ม อุปกรณ์ที่ต้องใช้ภายในกลุ่ม คือ กระดาษฟลิปชาร์ท ปากกาเคมี กระดาษกาวย่น บอร์ด พร้อมวิทยากรประจำกลุ่มอย่างน้อย 1 คน ขั้นตอนที่ 3 กำหนดวิสัยทัศน์และทิศทางการพัฒนา ในขั้นตอนนี้จากการสอบถามผู้เข้ารับการฝึกอบรม ส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีโอกาสได้เรียนรู้และกำหนดวิสัยทัศน์ และที่ผ่านมานิยมกำหนดวิสัยทัศน์ไว้ยาวมาก เขียนให้ครอบคลุมทุกเรื่อง การกำหนดวิสัยทัศน์ที่ดีต้อง สั้น ชัดเจน มีพลัง ก่อนเข้าสู่การเรียนรู้ เปิด คลิปวิดีโอมดงาน กับ แมงกุดจี่ เพื่อผ่อนคลาย เรียนรู้การทำงานเป็นทีมและการแก่งแย่งเบียดเบียนผู้อื่น วิธีการสร้าง
ความเข้าใจอย่างง่ายในการกำหนดวิสัยทัศน์ คือ อธิบายความหมายให้เข้าใจ อาจใช้ภาษาถิ่นอธิบายเพิ่มเติมให้มองเห็นภาพมากยิ่งขึ้น และยกตัวอย่างวิสัยทัศน์ที่สั้น ชัดจน มีพลัง ตั้งแต่ระดับกระทรวง กรม จังหวัด หมู่บ้าน แล้วให้กลุ่มเดิมฝึกกำหนดวิสัยทัศน์หมู่บ้าน โดยใช้ข้อมูลจากการวิเคราะห์จุดแข็ง/จุดอ่อน/โอกาส/อุปสรรค แต่ให้เน้นที่จุดแข็ง และโอกาส เพราะมีโอกาสเป็นจริง สำเร็จเร็ว และนำไปสู่การพัฒนา แก้ไขจุดอ่อน อุปสรรคอีกทางหนึ่ง และทำให้ได้วิสัยทัศน์ที่สั้น ชัดเจน เน้นเรื่องหลักสำคัญ ซึ่งส่วนใหญ่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมทุกรุ่นให้ความสนใจในขั้นตอนนี้มากและสามารถเรียนรู้ได้ โดยก่อนการฝึกกำหนดวิสัยทัศน์หมู่บ้าน ให้ผู้เข้ารับการอบรมนั่งหลับตาสงบ... ตั้งสมาธิ.... เปิดดนตรีท่วงทำนองฟังสบาย คลอเบาๆ.. ขณะเดียวกันวิทยากรฯ ทำหน้าที่พูดให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมนึกถึงภาพชุมชนตนเอง มีสภาพเป็นอยู่อย่างไร วาดฝันอยากเห็นชุมชนเป็นอย่างไร มีใครบ้างที่รอความหวังและท่านคือความหวังของชุมชน......
การกำหนดทิศทางการพัฒนา(กลยุทธ์)ใช้วิธีการอธิบายประกอบ PPT เทคนิคการจับคู่ปิ๊ง ได้แก่ กลยุทธ์เชิงรุก(จุดแข็ง-โอกาส) เพื่อใช้จุดแข็งแย่งชิงโอกาส กลยุทธ์แตกตัว (จุดแข็ง-อุปสรรค)เพื่อใช้จุดแข็งลด/เลี่ยงอุปสรรค กลยุทธ์พลิกตัว(จุดอ่อน-โอกาส)เพื่อใช้โอกาสลดจุดอ่อน กลยุทธ์ป้องกันตัว(จุดอ่อน-อุปสรรค) เพื่อลดจุดอ่อนและอุปสรรค แล้วให้กลุ่มฝึกเขียนกลยุทธ์และตัวแทนนำเสนอ โดยมีวิทยากรประจำกลุ่มให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด ในขั้นตอนที่ 3 นี้ เมื่อมีการปรับปรุงแผนชุมชนควรมีกระบวนการสร้างการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องจะส่งผลให้แผนชุมชนมีคุณภาพ มีเป้าหมายการพัฒนาที่ชัดเจน ขั้นตอนที่ 4 กำหนดแผนงาน/โครงการ ใช้วิธีการอธิบายความหมายและองค์ประกอบ ประกอบสื่อ PPT แล้วให้แต่ละกลุ่มฝึกเขียนโครงการโดยให้มีความสอดคล้องกับกลยุทธ์ วิสัยทัศน์ ที่กำหนดไว้ และในช่วงท้าย วิทยากรฯ ทำหน้าที่สรุปเชื่อมโยงให้เห็นภาพจนจบกระบวนการจัดทำแผนชุมชนตามลำดับขั้นตอน หากทำครบทุกขั้นตอนแผนชุมชนจะมีคุณภาพ ชุมชนเกิดกระบวนการเรียนรู้ พัฒนา แก้ไขปัญหาร่วมกันและส่งผลให้ชุมชนเข้มแข็ง พึ่งตนเองได้
ขุมความรู้
1. เนื้อหาชุดวิชา วิทยากรกระบวนการต้องศึกษาเนื้อหากระบวนการแผนชุมชนอย่างละเอียดถ่องแท้ เพื่อให้สามารถ สร้างความรู้ความเข้าใจแก่ผู้เข้ารับการฝึกอบรม เกี่ยวกับกระบวนการจัดทำแผนชุมชน ว่าจะต้องดำเนินการตามกระบวนการ/ขั้นตอน จึงจะทำให้แผนชุมชนมีคุณภาพ สร้างกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของชุมชน และเสริมสร้างชุมชนให้มีความเข้มแข็งได้
2. การจัดทำแผนการสอนอย่างละเอียดและจัดทำสื่อ เช่น Power Point, คลิปวิดีโอสั้นๆ การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และตรวจสอบความพร้อม ได้แก่ สถานที่แบ่งกลุ่ม, เครื่องเสียง, คอมพิวเตอร์, เครื่องฉายโปรเจคเตอร์, กระดาษฟลิปชาร์ท, ปากกาเคมี, กระดาษกาวย่น, บอร์ด
3. กระบวนการฝึกอบรม วิทยากรกระบวนการให้ความสำคัญกับผู้เข้ารับการฝึกอบรม ศึกษาข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย สร้างบรรยากาศการเรียนรู้ให้สนุก มีวิทยากรประจำกลุ่ม
แก่นความรู้
การทำหน้าที่เป็นวิทยากรเกี่ยวกับเรื่องกระบวนการแผนชุมชน ต้องเป็นวิทยากรกระบวนการ มีการศึกษา
ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย มีเทคนิค วิธีการ ในการถ่ายทอดที่หลากหลาย มีสื่อประกอบการฝึกอบรม และทำให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมมีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการแผนชุมชนตามลำดับขั้นตอนอย่างเคร่งครัดเพื่อให้แผนชุมชนมีคุณภาพเป็นกลไกในเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนได้อย่างแท้จริง
เจ้าของความรู้ นางภัทราวดี หมั่นเรียน นักทรัพยากรบุคคลชำนาญการ
ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี
Fed set to downgrade U.S. outlook
August 8, 2010 -- Updated 2237 GMT (0637 HKT)
STORY HIGHLIGHTS
- The U.S. Federal Reserve is set to downgrade its assessment of US economic prospects
- Fed officials will meet on Tuesday to discuss ways to reboot the flagging recovery
- The Fed, however, is unlikely to agree big new steps to boost growth
(FT) -- The Federal Reserve is set to downgrade its assessment of US economic prospects when it meets on Tuesday to discuss ways to reboot the flagging recovery.
Faced with weak economic data and rising fears of a double-dip recession, the Federal Open Market Committee is likely to ensure its policy is not constraining growth and to use its statement to signal greater concern about the economy. It is, however, unlikely to agree big new steps to boost growth.
http://edition.cnn.com/2010/BUSINESS/08/08/fed.outlook.down.ft/index.html?hpt=T2#fbid=Z5x93XKRX_w&wom=false
09 Aug 10 | พัฒนาการจังหวัดพังงา ในฐานะหัวหน้ากลุ่มงานกิจการมวลชน กอ.รมน.จังหวัดพังงา นำเยาชนตามโครงการทำดีมีอาชีพ ทัศนศึกษา |
09 Aug 10 | ศพช.ยะลา ให้ความอนุเคราะห์สถานที่พักและสถานที่จัดรถแห่ขบวนร่วมมหกรรม “ชาวยะลารวมใจ เทิดไท้องค์ราชินี” ประจำปี ๒๕๕๓ |
09 Aug 10 | นายเสริมศักดิ์ แนมใส หัวหน้าศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนยะลา ร่วมพิธีเปิดอบรม "โครงการเยาวชนไทยเข้มแข็ง นำยะลาสันติสุข" |
08 Aug 10 | นางรัชนีภรณ์ อาษา พัฒนาการจังหวัดอุตรดิตถ์ ร่วมการตรวจเยี่ยมหมู่บ้านหัตกรรมเพื่อพิจารณาคัดเลือกเข้ารับรางวัล “หม่อมงามจิตต์ บุรฉัตร” รางวัลเสริมสร้างคนดีมีคุณธรรม ประจำปี พ.ศ.2553 |
08 Aug 10 | เวียนเทียนกลางน้ำแห่งเดียวในโลกที่พะเยา@@ชมวิดิทัศน์>> http://www.phayaofocus.com/vientieninkwan.htm |
07 Aug 10 | นายวิเชียร ชวลิต อธิบดีกรมการพัฒนาชุมช เปิดงาน "OTOP เชียงใหม่ จากใจให้แม่" วันที่ 6 สิงหาคม 2553 ณ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซ่าเชียงใหม่แอร์พอร์ต ชั้น G อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ |
07 Aug 10 | นายวิเชียร ชวลิต อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน ประชุมมอบนโยบายให้พัฒนาการจังหวัด หัวหน้ากลุ่มฯ หัวหน้าฝ่ายอำนวยการและพัฒนาการอำเภอ ณ โรงแรมเชียงใหม่ภูคำ และดูงานหมู่บ้าน OTOP บ้านถวาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ |
07 Aug 10 | จังหวัดชัยนาท เตรียมพร้อมการประกวด KBO |
07 Aug 10 | จังหวัดชัยนาทจัดกิจกรรมบูรณาการแผนชุมชนระดับจังหวัด |
07 Aug 10 | ย้อนอดีตกู้วัดเก่ากลางกว๊านพะเยาอันลือเลื่อง!!...รวมไว้ที่นี่ http://www.phayaofocus.com/koowad.htm |